กระจูดวัชพืชไร้ค่า สู่งานหัตถกรรมล้ำค่าสร้างรายได้เข้าชุมชน

กระจูดวัชพืชสร้างรายได้ ที่เติบโตได้ดีเฉพาะในป่าพรุ

หากใครที่ได้มีโอกาสขับรถไปท่องเที่ยวกันที่ทะเลน้อย อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง คงจะต้องฉงนในใจอย่างแน่นอน ว่าสินค้าสวยงามที่เรียงรายอยู่บริเวณสองฝั่งถนนคืออะไร ซึ่งคำตอบก็คือ ‘กระจูด’ ที่อดีตเคยเป็นเพียงวัชพืชที่สร้างความรกรุงรังให้กับป่าพรุเท่านั้น แต่ปัจจุบันมันได้กลายเป็นขุมทรัพย์ที่เกิดจากปัญญาของคนในท้องถิ่นอย่างน่าเหลือเชื่อ

ซึ่งนี่ก็ถือเป็นเวลานานนับศตวรรษแล้วที่ชาวบ้านในท้องถิ่นภาคใต้ ได้หยิบเอากระจูดมาสร้างสรรค์เป็นผลงานผ่านการจักสานที่ตั้งใจ สืบทอดกันมาตั้งแต่รุ่นปู่ยาตายาย กระทั่งปัจจุบันก็ยังมีให้เห็น โดยกระจูดจัดว่าเป็นพืชตระกูลเดียวกันกับ กก ลำต้นของมันจะมีสีเขียวอ่อน ส่วนใหญ่กระจูดเติบโตได้ดีในป่าพรุ เช่นในพื้นที่ทะเลน้อย พัทลุง, อำเภอชะอวด นครศรีธรรมราช เป็นต้น

จากสินค้ากระจูดสำหรับคนสูงวัย สู่สินค้าแฟชั่นระดับโลก

หากย้อนกลับไปในช่วงแรก ๆ กระจูดเป็นวัชพืชที่ชาวบ้านนิยมนำมาทำเสื่อไว้ปูนอนในบ้าน หรือภาชนะใส่ของที่ไม่ได้มีลวดลายอะไรมากนัก มันจึงกลายเป็นสินค้าที่ถูกประทับตรา ว่าเหมาะสำหรับคนสูงวัยเท่านั้น แต่ด้วยวิถีชีวิตที่เริ่มเปลี่ยนไป บวกกับความนิยมในการใช้เสื่อกระจูดลดน้อยลง จึงทำให้ชาวบ้านลองหันมาทำอะไรใหม่ ๆ ด้วยการเริ่มต้นแปรรูปสินค้า จากเสื่อกระจูด ให้กลายมาเป็น กระเป๋ากระจูด ดีไซน์สุดกิ๊บเก๋ ที่ใครเห็นก็ต้องชื่นชอบแทน

เมื่อมาถึงจุดนี้จากเดิมที่เคยถูกมองว่าเป็นสินค้าที่มีแต่คำว่าเชย ก็ได้ถูกคำว่าอินเทรนด์เข้ามาทับที่แบบสนิท ชาวบ้านที่เป็นคนสมัยใหม่ ได้มีการคิดไอเดียมาสร้างสรรค์ แต่งเติมลวดลาย หรือแม้แต่การเพ้นท์ชื่อของลูกค้าลงไป เพียงเท่านี้มันก็กลายเป็นสินค้าที่มีชิ้นเดียวในโลก ที่สร้างจุดขายให้กับสินค้าได้แล้ว

แต่ที่แน่ ๆ กว่าที่จะได้ผลิตภัณฑ์จากกระจูดมาวางจำหน่ายนั้นไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างแน่นอน เพราะทุกขั้นตอนตั้งแต่การเก็บกระจูด การทำอุปกรณ์ ตลอดการออกแบบรูปทรง ต้องอาศัยความเชี่ยวชาญและฝึกฝนมาเป็นอย่างดี มีเพียงแค่แรงกายและ 2 มือเปล่า ๆ เท่านั้นในการทำ ทั้งนี้ก็เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ออกมาได้รูปตามความต้องการของลูกค้า และเพื่อให้ผลิตภัณฑ์ไม่เกิดความเสียหายนั่นเอง

กระเป๋ากระจูด ทนไหม คุ้มค่ากับการซื้อหรือไม่

จุดเด่นของกระเป๋ากระจูดนอกจากจะมีความสวยงามมาก ๆ แล้ว คุณสมบัติอีกอย่างที่ทำให้สินค้าประเภทนี้เป็นที่นิยม คือสามารถดูดซับความชื้นได้ดี มีความเหนียว และทนทาน นอกจากนี้ยังช่วยระบายความร้อนและกักเก็บความเย็นได้ด้วย นั่นจึงเป็นอีกหนึ่งเหตุผลว่าทำไมก่อนหน้านี้คนเฒ่าคนแก่จึงนิยมใช้เสื่อกระจูด หรือ สาดจูด มากกว่าเสื่อประเภทอื่น ๆ

นอกจากนี้ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากกระจูดจะไม่เปื่อยหรือขาดง่าย ยิ่งใช้จะยิ่งนิ่ม และยิ่งเก่าเท่าไหร่ สีของมันก็จะดูเด่นและชัดเจนมากขึ้นเท่านั้น เหตุผลทั้งหมดนี้คงเป็นคำตอบได้แล้วนะว่ากระเป๋ากระจูดคุ้มค่ากับการซื้อของทุกคนหรือไม่

แต่เป็นที่น่าเสียดาย ที่ในปัจจุบันคนในพื้นที่ยังไม่ถนัดทำการตลาดมากนัก อีกทั้งช่องทางในการวางจำหน่ายก็ยังมีทางเลือกน้อย จะให้หวังพึ่งผ่านพ่อค้าคนกลางไปตลอดก็กลับได้รายได้ที่ไม่ดีอย่างที่ควรจะเป็น แต่ไม่ต้องห่วงไปค่ะ เพราะทุกวันนี้มีช่องทางสำหรับการช่วยเหลือผู้ประกอบการรายย่อยโดยตรง ผ่านมูลนิธิของรัฐวิสาหกิจต่าง ๆ ที่จะช่วยให้ผู้ประกอบการได้รายได้ที่ดี และไม่ถูกพ่อค้าคนกลางกดราคาอีกต่อไป

หรือหากใครที่ต้องการจะไปเลือกสินค้าด้วยตัวเอง และต้องการที่จะอุดหนุนสินค้าชุมชนแบบสบายใจ ก็สามารถเดินทางไปซื้อกันได้ที่ทะเลน้อย จังหวัดพัทลุง แล้วอย่าลืมที่จะบอกต่อสินค้าดี ๆ ให้กับคนอื่นได้รับรู้นะคะ แต่ก่อนไปก็อย่าลืมแวะไปที่เว็บตรงไม่ผ่านเอเย่นต์ จะได้มีงบเพียงพอสำหรับการอุดหนุนช่วยเหลือชุมชนแบบเต็มที่